Voor sommigen is het vloeken in de kerk, want “je moet naar de motor luisteren” in een 911. Nou doe ik dat ook als ik voor een “spirited drive” ga, maar met 50.000 km op jaarbasis zit je in Nederland al snel 1000 uur (dus 40 volledige dagen) in de auto. En dan is in ieder geval af en toe een beetje goede muziek wel welkom.

Nou lees je geregeld dat goed geluid in een Porsche zo goed als onmogelijk is, dan wel erg moeilijk of kostbaar. Aangezien ik de afgelopen tijd een beetje aan het knutselen ben geweest, hierbij mijn ervaringen ter leering ende vermaeck.

Toen ik net mijn rijbewijs en een auto had, ben ik begonnen met het inbouwen van audio in mijn auto’s. Al snel ging het van kwaad tot erger. Niet met bedoeling er zoveel mogelijk lawaai uit te halen, maar zo goed mogelijk geluid (dus SQL, ipv SPL). Het werd al snel een leuke hobby waar ook relatief veel geld in ging zitten. Maar zodoende heb ik wel het e.e.a. geleerd over auto audio. De hobby liet ik achter mij toen ik ging werken (tijdgebrek), maar ik wil tzt in de Porsche wel eens echt topgeluid maken, zonder daarbij de auto volledig te verbouwen. Op dit moment geen tijd voor, dus het moest a. niet veel tijd kosten en b. niet veel geld kosten. Dat houdt tevens in dat ik derhalve bezig ben geweest met het bouwen van iets wat m.i. velen willen: beter (maar geen super) geluid in de Porsche, zonder daarvoor gekke dingen te doen.

Mijn auto is een 964. In de basis voor auto audio geldt mijn verhaal derhalve voor 911’s vanaf bj 1973 tot en met bj 1993.

Het doel was dus zonder teveel kosten en teveel gezeur (en ook zonder ook maar één deel van de auto te wijzigen) het geluid goed genoeg te maken. Echt topgeluid is moeilijk en lukt niet zonder wezenlijke moeite, kosten en aanpassingen. Probleem één is nl. staging. Een composet in de standaard inbouwruimte in de deuren zal nl. geen goede staging creëren. De plaatsing van de tweeter zit te laag. Een oplossing zou kunnen zijn 16 cm waar standaard 13 cm zit, 10 cm op de plaats van de standaard tweeter en een tweeter op de a-stijl. Maar dat voldoet niet aan de opdracht.

De achterspeakers zitten wel op een goede hoogte (zeker aangezien het geluid eigenlijk via de achterruit wordt gereflecteerd). Maar daar schiet je vwb staging niets mee op, want dan moet het geluid van voren komen.

Een goede staging moeten we dus vergeten, maar wat wel kan is een ruimtevullend geluid (als je van house oid houdt maakt dat niet eens echt uit). En ik ken genoeg mensen die dat mooier vinden dan een perfecte front-staging. Maar dat terzijde.

Mijn beginsituatie was standaard. Becker Mexico, met losse versterker onder de rechter voorstoel (op papier heel goed, in de praktijk heel slecht), voorin een 13 cm compo, achterin een 10 cm compo in een enkele behuizing.

Omdat de headunit kuren had heb ik deze vervangen door een JVC KD-AVX1 1-din DVD speler met 3” monitor het frontpaneel. Deze headunit heeft een (voor een head-unit) goede ingebouwde versterker die 4x20watt continue moet leveren volgens JVC, maar uit een test blijkt dat het om 4x15watt continue gaat. Dat is te weinig voor full-range, maar voor spelen vanaf 125 Hz is het voldoende. Wat dus bij de keuze van de headunit van belang is, is dat je kan instellen dat de voor en achterkanalen pas vanaf een bepaalde frequentie gaan spelen. Dit icm met een subuitgang, waar je eveneens de kantelfrequentie kan instellen en liefst ook het volume van de sub. Mijn headunit kostte 500 euro, als je geen dvd behoeft (ik heb het omdat ik veel concert-dvd’s heb, film kijken in een 911 is natuurlijk idioot) dan zal het voor minder moeten kunnen.

De speakers voor en achter dienen op elkaar afgesteld te zijn. Het beste is zowel voor als achter speakers van hetzelfde merk en het liefst nog uit dezelfde lijn. In mijn auto zitten Phoenix Gold speakers uit de Octane R serie. Voor 16 cm compo, achter 10x15 cm tweeweg. Op zich is het niet zo enorm van belang welke speakers je neemt, zo lang je maar voor een composet neemt en het liefst 16 cm, hetgeen past in de originele opening. Mijn speakers kosten samen volgens mij nog geen 250 euro. Ik zou in de beschreven set-up ook niet veel meer spenderen.

Nu de speakers niet full-range spelen (hetgeen in de standaard klankkasten ook weinig nut heeft) dient nog een subwoofer te worden toegevoegd. Ik had zelf nog een 20 cm sub in een gesloten kist “op de plank” liggen en heb die dan ook in de 911 zitten. Ikzelf zou in de beschreven set-up ook niet voor een grotere sub kiezen. Het gaat erom om voldoende laag te hebben om de speakers aan te vullen, niet meer, maar ook niet minder. De sub dient door een eigen versterker aangestuurd te worden. Ikzelf heb (eveneens van de plank) een Soundstream reference 300 daarvoor genomen. Deze haalt gebrugd meer dan 300 watt continue. Dus moet deze worden teruggeschroefd... Maar als je zelf nog moet kopen dan lijkt mij 150 watt continue zeker voldoende. En dat is een lichte versterker. Als je een beetje zoekt kun je er wellicht een vinden die onder een stoel kan worden gemonteerd. Anders kun je de versterker in de kofferruimte monteren. Wat ook nog kan is een gecombineerde sub/versterker. E.e.a. zal tussen de 200 en de 300 euro gaan kosten vanaf. Exclusief mdf en je moet het kistje dan zelf maken (tenzij je een gecombineerde sub/versterker koopt, dan ben je in één keer klaar). De sub speelt bij mij overigens tot 85 Hz.

Al met al kun je derhalve voor ongeveer 1.000 euro (want naast de genoemde zaken, zal je ook nog wat kabels, zekering, enz. moeten aanschaffen) een prima klinkend systeem maken in een 911 die makkelijk uitstijgt boven af-fabriek systemen in nieuwe auto’s die vaak een vergelijkbare of hogere meerinvestering vragen.

Voor iets meer geld kun je bijvoorbeeld kiezen voor een 5-kanaalsversterker, wat de kwaliteit verder zal verbeteren. Echter, bij mij gaat het nu al hard zat, dus noodzakelijk is het allerminst. Maar eerlijk is eerlijk, als ik nu niet voor een tijdelijke oplossing had gekozen, dan had ook ik alle kanalen extern versterkt willen hebben.

De inbouw is voor iemand die een beetje handig is goed te doen. Headunit kan gewoon op de normale plaats. Speakerkabels liggen er al (bij versterking via de headunit is opnieuw trekken van de kabels m.i. overdreven). Wel moet je nog een signaalkabel van de subuitgang op de headunit naar de versterker trekken. Eenvoudig indien de versterker onder de stoel ligt, wat listiger indien je de versterker in de kofferruimte wil monteren. Tip: aan de passagierzijde onder het dashboard kijken, dan zie je een doorvoermogelijkheid. Daar moeten ook nog speakerdraden doorheen (2x4 mm2 zou ik doen) uiteraard. Indien de versterker onder de stoel gaat moet je stroomkabels aldaar trekken. Wel eraan denken om de pluspool af te zekeren!

Ik ben ook een tijd bezig geweest om het geluid in mijn 964 te verbeteren.
Heb nu een JVC head-unit en Lanzar versterker in de kofferruimte.
In de deuren een 13cm combo van JBL en achterin ook vervangende speakers in de standaard maat.
Wil nu alleen nog de 13cm in de deuren vervangen door 16 cm. Heb mooie Focal set gezien. Past dit zomaar? Ook achterin ga ik 1 maatje groter plaatsen denk ik.
Waar heb je die subwoofer leggen trouwens? Het is mij niet gelukt om op een fatsoenlijke plek een woofer te plaatsen.

Niet iedere 16 cm past, aangezien ze nog wel eens net iets groter willen zijn (17 cm is tegenwoordig vrij populair).

Focal maakt prima luidsprekers. Maar als je achterin JBL's hebt liggen is het misschien zo slecht nog niet om ook voor JBL's te plaatsen. Of indien je een ander merk achterin hebt liggen datzelfde merk voorin. Maar groter achterin wordt zagen en ik vraag mij af of je er veel voordeel mee haalt aangezien je er een sub bij wil plaatsen.



Sub ligt nu achter de passagierstoel. Ik vermoed dat ik hem nog wel achter mijn stoel kan leggen en ga dat dan waarschijnlijk doen. Punt is dat ik het kistje heb gemaakt in een ander tijdperk, toen ik nog een andere auto had. Ik zou tegenwoordig de maten net iets wijzigen, dan zou het nog beter passen. Maar goed: achter de voorstoelen past het wel, mits je een sub neemt die met een klein kistje toe kan.

Heb voorin ook JBL zitten. Ben alleen niet tevreden over de kwaliteit. De Focal set klonk gewoon veel beter en zijn 16,5 cm.

IK heb ook geprobeerd een sub kast te maken voor achter de voorstoel. Er is echter zo weinig ruimte dat ik het maar opgegeven heb. Een voorwaarde was dat de rechtervoorstoel helemaal naar achter kon. Dan heb je een ruimte van ca. 10 cm; veel te weing om een fatsoenlijke kast te maken.

de laatste 996 e,n 997 en boxsters, cay, cay zijn uitgerust met glasvezeltechnologie, dus veel aan prutsen zou ik niet aanraden,
oudere modellen, dan misschien wel,

maar man man man,
zo een lange tekst......

Jeetje, helemaal mee eens.


Idd. de latere Porsche's is ff ingewikkelder, maar Porsche is er wel in geslaagd de huidige generatie super te voorzien van geluid (ook de uitlaat hoor).

De 4s van me heeft het Porsche (standaard 996 4s) Hifi Pakket, een goede optie, mooi zuiver geluid uit veel speakers.

De KJN heeft de Bose installatie, en das een bijzondere gewaarwording, superieur geluid, welke ik nog maar in weinig auto's heb mogen aanhoren, natuurlijk kost het de plek van het reservewiel, want daar zit een joekel van een Bose woofer.

Ik mag ook graag een goed moppie muziek (van hardrock tot moderne muziek) aan zetten onder het rijden in de KJN.




Verder muziek in de "early" 911, keuze genoeg, mits je er maar geen kerstboom van maakt met al die Japanse troep die de gemiddelde "sjonnie", ook in zijn civic lepelt.

in mijn 3,6 had ik ook het bose,
dokte daar een 1500 eu voor dacht ik,
als ik 25% open draaide, mompelde mijn rooske al, stop maar met uw boemkar...eigenlijk verloren geld geweest maar ja...
in mijn huidige kar zit het basis soundsysteem,
ben speciaal naar drogenbos gegaan om eens echt te vergelijken (met mijn cd's), en het nieuwe basis syteem doet het echt wel heel goed,
dus geen bose meer genomen, en ben superkontent met het geluid.

Ik hou niet echt meer van superluid in de wagen,
het mag niet hoorbaar zijn van buitenaf.

Hieronder een fotoke van mijn radiootje. Halverwege januari gaat alles er weer uit omdat de auto dan overgaat naar iemand anders... Setup is uiteraard niet echt ideaal met die sub voorin, maar anders lag het op zolder en dat vond ik ook zonde. Hoe dan ook is het geluid vele malen beter dan voorheen.



Paskal

ziet er heel netjes ingebouwd uit, voor de rest heb ik er absoluut geen verstand van

Er stond duidelijk bij dat het verhaal tot en met bj 1993 gold... Het af-fabriek systeem in die auto's klinkt slechter dan de gemiddelde idolsdeelnemer op een slechte dag.

En die tekst stond er zo in. Lijkt alleen wat lang op het forum.

Sorry hoor.

U is alter ego van F@rgo?

Nee maar deelde wel (zoals te zien was in mijn quote) zijn mening.

Idd, over het hoofd gezien,
maar toch moet het voor mij niet al te luid kunnen spelen,
maar elk zijn ding

Dat begrijp ik niet helemaal... Je hoeft de stereo toch niet altijd op 10 te zetten?

als je eens de kans krijgt om met mij mee te rijden zal je wel aanvaarden dat het geluid meer dan voortreffelijk is,
ik denk dat ik een box of acht (kunnen er meer zijn )standaard zitten heb, zodat extra versterking in mijn geval overbodig is aangezien ik niet graag met een boomkar onderweg ben.En het logo van Bose vond ik ook al niet zo heel mooi en het verschil vond ik onbruikbaar voor mij.
De prijs voor die optie is niet van belang geweest bij het opmaken van de optielijst.

maar als uw wagen uitgerust is met een box of twee of vier en het geluid komt alleen van de voorste gelederen, kan ik begrijpen dat je toch wel iets beters wilt, dus ga gerust je gang.

Aha, ik dacht dat u bedoelde dat de stereo niet hard MAG gaan, maar kennelijk moet dat zijn: niet hard HOEFT te gaan.

Dan snap ik het weer wel.

Overigens, ik heb in mijn leven nog nooit een boomkar gebouwd, ook niet in de tijd dat ik bij wijze van spreken meer vermogen in de achterbak had, dan in de motorruimte. Helaas wordt autohifi vaak verward met de neiging die veel jonge gastjes hebben om zoveel mogelijk woofers in een enkele auto te leggen.

Ik ga alles weer uitbouwen. Vanmiddag is de radio uit m'n andere auto keurig verwijderd #@ #@.
Bijna geen schade aan de auto, radio wel weg.

Pfffff...
Ben al een tijdje aan het balen van het geluid in m'n P (mbt muziek).
Ik hou enorm van muziek, maar ben niet echt een audio-freak.
Ik wil niet teveel toeters en bellen: gewoon een goede radio/cd-speler + goede speakers voor en achter. Dus zonder extra verstrekers en woofers.
Hebben jullie een advies voor mij?

Ja. Heroverwegen om geen versterker te nemen. Wat voor jou misschien al een hoop zal schelen is de i-sotec versterker (www.i-sotec.com). Kleine versterker, die supereenvoudig in te bouwen is en volgens mij ook in plaats van de originele versterker.

Maar in deze setup zal je ook het sublaag moeten missen. Desondanks zal e.e.a. al een stuk beter gaan klinken.

Ik zal eens kijken op die site.
Ben alleen niet zo handig (= onhandig) als het gaat om het inbouwen van auto-audio.
Heb je verder nog adviezen mbt radio/cd (niet te veel poespas; gewoon goed) en speakers?

Als je onhandig bent kun je het even voor je laten doen. Maar de i-soamp is echt makkelijk te installeren. Op de site staat een link naar een artikel uit auto-hifi, waarin je kan lezen hoe de installatie moet (met plaatjes!).

Ten aanzien van een headunit: in welke prijsklasse zoek je en wat wil je? Voor speakers geldt: neem in ieder geval vóór een compo-set en een daar bij passende set achter. En koop niet te dure speakers, want dat haal je er weer niet uit.

Eigenlijk is de beste tip: ga naar een goed inbouwstation, vertel jouw wensen en jouw budget en laat ze met iets komen. Ik kan wel wat setjes noemen, maar het is vaak ook persoonlijk en niet altijd overal verkrijgbaar.

Je hebt gelijk. Ik ga na de winter wel eens naar een goed inbouwstation.
Ik weet alleen echt niet wat goed is voor een Porsche 911 en bij zo'n inbouwstation zullen ze ook niet veel (oudere) Porsches voorbij zien komen denk ik.
Kun je dus toch wat goede setjes noemen. Dan kan ik net doen of ik er verstand van heb. Ik wil er max. € 500 aan uitgeven.

ik heb eigenlijk dezelfde vraag. Heb nu een Becker CD in mijn 3,2 met krakende speakers. Ben ook benieuwd naar wat adviezen. Wat is een composet trouwens? Het motorgeluid is tamelijk dominant in mijn cabrio, dus top HiFi zal niet gauw lukken zonder gehoorbeschadiging.